admin, 19 marca, 2019, 2 komentarze

Angielskie czasowniki modalne (modal verbs) z przykładami użycia

Angielskie czasowniki modalne to inaczej modal verbs. Są one szczególną grupą czasowników. Od innych czasowników odróżnia ich to, że nie mają wszystkich form gramatycznych. Nie przyjmują końcówki ‘s’ w trzeciej osobie liczby pojedynczej (np. He / She can), oraz końcówki ‘ed’ w czasie przeszłym. Występuje po nich bezokolicznik bez ‘to’. Ponad to, obywają się bez czasowników posiłkowych w pytaniach i przeczeniach, np. Could you?, You can not.

Angielskie czasowniki modalne to:

can, could, may, might, must, shall, should, ought to, will, would

Podobną funkcję do wymienionych czasowników modalnych pełnią wyrażenia:

be able to, have to, need to, used to

Angielskie czasowniki modalne w zdaniach

Czasowników modalnych używamy w różnych okolicznościach, między innymi, aby wyrazić umiejętność lub zdolność wykonania jakiejś czynności (ability), możliwość (possibility), pewność odnośnie czegoś (certainty), konieczność, zobowiązanie (obligation), pozwolenie (permission) i zakaz (prohibition), oraz powinność.

Umiejętność (ability)

Aby wyrazić umiejętność lub zdolność wykonania jakiejś czynności w czasie teraźniejszym, możemy użyć czasowników modalnych can lub be able to.

Natomiast brak umiejętności lub zdolności w czasie teraźniejszym możemy wyrazić za pomocą czasowników modalnych can’t lub am not/isn’t/aren’t able to.

She can sing very well. (Ona potrafi dobrze śpiewać.)

I’m not able to read without my glasses. (Nie jestem w stanie czytać bez moich okularów.)

Gdy mówimy o umiejętności lub zdolności wykonania jakiejś czynności w czasie przeszłym ogólnie, możemy użyć could lub be able to.

When I was a child, I could read without glasses. (Kiedy byłem dzieckiem, mogłem czytać bez okularów.)

The sea was worm, so we were able to swim all year round. (Morze było ciepłe, więc mogliśmy pływać przez cały rok.)

Natomiast, gdy mówmy o umiejętności lub zdolności wykonania jakiejś czynności w czasie przeszłym w jakiejś konkretnej sytuacji, wtedy używamy wyłącznie be able to.

He didn’t have any money on him, but fortunately he was able to use his credit card to pay for the shopping. (Nie miał on żadnych pieniędzy z sobą, ale na szczęście mógł użyć swojej karty kredytowej, aby zapłacić za zakupy.)

Natomiast brak umiejętności lub zdolności w czasie przeszłym możemy wyrazić za pomocą czasowników modalnych couldn’t i wasn’t / weren’t able to. (Zarówno wtedy, gdy mówimy ogólnie i o jakiejś konkretnej sytuacji.)

Ann couldn’t / wasn’t able to ride a bike till she was 14. (Anna nie umiała jeździć rowerem, aż do 14 roku życia.)

Możliwość (possibility)

Aby powiedzieć, że coś jest możliwe w czasie teraźniejszym lub przyszłym, możemy użyć czasowników modalnych could, may lub might.

I may come and visit you next week. (Mogę przyjechać i odwiedzić cię w przyszłym tygodniu.)

We’d better go for a walk now because it could rain later. (Lepiej, gdy pójdziemy na spacer teraz, ponieważ może padać później.)

W zdaniach przeczących używamy may not i might not (lecz nie couldn’t gdyż wyraża ono pewność a nie możliwość).

Jane is looking very pale. She may not be very well. (Jane wygląda bardzo blado. Ona może nie być zdrowa.)

Don’t wait for me with the dinner because I might not be back in time. (Nie czekaj na mnie z obiadem, ponieważ mogę nie wrócić na czas.)

Aby powiedzieć, że coś jest możliwe w czasie przeszłym, używamy could have, may have i might have.

She could have let us know about this issue, but she chose to look for a solution on her own. (Ona mogła poinformować nas o tym problemie, ale wybrała, aby poszukać rozwiązania na własną rękę.)

She may have overslept this morning. Let’s call her up. (Ona mogła zaspać dziś rano. Zadzwońmy do niej.)

Niemożliwość (impossibility)

Aby powiedzieć, że coś jest niemożliwe w czasie teraźniejszym, możemy użyć can’t.

You can’t cross the border here because the border crossing is closed. (Nie możesz przekroczyć granicy tutaj, ponieważ przejście graniczne jest zamknięte.)

Aby powiedzieć, że coś jest niemożliwe w czasie przeszłym, używamy can’t have lub couldn’t have.

You can’t have seen Kate in town today because she was away for the weekend. (Nie mogłeś widzieć Kate dzisiaj w mieście, ponieważ ona wyjechała z miasta na weekend.)

She couldn’t have said that. (Ona nie mogła tego powiedzieć.)

Pewność (certainty)

Kiedy jesteśmy pewni odnośnie czegoś, używamy czasownika modalnego must.

You must be exhausted after working all day. (Musisz być wyczerpany po pracy przez cały dzień.)

Kiedy jesteśmy pewni odnośnie czegoś w odniesieniu do przeszłości, używamy must have.

She must have been terribly worried about you. (Ona musiała strasznie martwić się o ciebie.)

Konieczność, zobowiązanie (obligation)

Aby powiedzieć, że coś jest obowiązkowe w czasie teraźniejszym, często używamy czasownika modalnego must, w przypadku gdy obowiązek dotyczy nas samych.

I must go to the shop later. (Muszę pójść później do sklepu.)

Jeżeli obowiązek zrobienia czegoś pochodzi od innych osób, wtedy używamy have to.

My teacher has given me a lot of homework which I have to do for tomorrow. (Mój nauczyciel zadał mi dużo pracy domowej, którą muszę zrobić na jutro.)

W przypadku czasu przeszłego, w obydwu przepadkach używamy had to.

I had to come home by taxi because I missed the last bus. (Musiałem wrócić do domu taksówką, ponieważ spóźniłem się na ostatni autobus.)

Brak konieczności (no obligation / unnecessary)

Brak konieczności oddaje się za pomocą form przeczących don’t have to, don’t need to oraz needn’t.

I don’t have to work on weekends. (Nie muszę pracować w weekendy.)

You don’t need to tell me what happened. I know how he is. (Nie potrzebujesz mi mówić, co się stało. Ja wiem, jaki on jest.)

I’m going to eat out tonight, so you needn’t cook for me. (Zamierzam zjeść poza domem dziś wieczorem, więc nie musisz gotować dla mnie.)

W czasie przeszłym:

didn’t need to używamy wtedy, gdy coś, co było niekonieczne nie wydarzyło się.

We didn’t need to pay because the play was free. (Nie potrzebowaliśmy płacić, ponieważ przedstawienie było darmowe.)

needn’t have używamy wtedy, gdy coś, co było niekonieczne wydarzyło się.

I needn’t have hurried because the bus left late anyway. (Nie potrzebnie się spieszyłem, ponieważ autobus i tak odjechał po czasie.)

Pozwolenie (permission)

Aby poprosić o pozwolenie lub udzielić go możemy użyć czasownika modalnego can.

You can park for free on this street on Sundays. (Możesz parkować za darmo na tej ulicy w każdą niedzielę.)

Can we go home now? (Czy możemy pójść teraz do domu?)

Możemy również użyć czasownika modalnego may. Jednakże należy wziąć pod uwagę to, że ma on bardziej formalny charakter niż can.

May I ask where you bought it from? (Mogę zapytać, gdzie to kupiłeś?)

W czasie przeszłym użyjemy czasownika modalnego could.

When I was a child, I could play outside as much as I wanted. (Gdy byłem dzieckiem, mogłem bawić się na dworze ile tylko chciałem.)

Zakaz (prohibition)

Brak pozwolenia wyrażamy za pomocą can’t i mustn’t.

You can’t go there, it’s not safe! (Nie możesz tam pójść, to nie jest bezpieczne.)

You mustn’t talk to me like that! (Nie wolno ci do mnie tak mówić!)

W czasie przeszłym użyjemy couldn’t.

I couldn’t go to work yesterday because I was sick. (Nie mogłem / nie było mi wolno pójść wczoraj do pracy, ponieważ byłem chory.)

Powinność

Czasowników modalnych should / shouldn’t i ought to / ought not to używamy, by udzielić rady, rekomendować, lub wyrazić powinność.

You should definitely see this movie. (Powinieneś koniecznie zobaczyć ten film.)

He ought to be home by eight o’clock. (On powinien być w domu przed ósmą.)

You shouldn’t treat her like that. (Nie powinieneś traktować jej w ten sposób.)

She ought not to lie to him. (Ona nie powinna kłamać jemu.)

W czasie przeszłym używamy should have i ought to have.

You should have asked me before borrowing my laptop. (Powinieneś był zapytać mnie zanim wziąłeś/pożyczyłeś mój laptop.)

You ought not to have lost your temper. (Nie powinieneś był stracić panowania nad sobą.)

*             *             *

Mam nadzieję, że to omówienie tego, czym są angielskie czasowniki modalne, czyli modal verbs, okaże się pomocne w twojej nauce języka angielskiego.

Zachęcam do zapoznania się z innymi zagadnieniami z gramatyki języka angielskiego, dostępnymi na naszej stronie.