admin, 29 maja, 2018, 1 komentarz

Ile czasu potrzeba, aby nauczyć się języka obcego?

Pytanie o to, ile czasu potrzeba, aby nauczyć się języka obcego, jest pytaniem stawianym przez wiele osób.  Jest to również pytanie, na które udzielane są różne odpowiedzi. Zaczynając od tak krótkiego czasu jak 4 tygodnie, poprzez 3 miesiące, pół roku, rok, i tak dalej. Więc, jak na prawdę z tym jest?

Udzielając odpowiedzi na to pytanie, chcę odnieść się do tego, co w tym temacie ma do powiedzenia Benny Lewis i Gabriel Wyner, oraz odwołać się do moich własnych doświadczeń. Obaj z nich stali się poliglotami, pomimo tego, że zainteresowali się językami obcymi w wieku dorosłym. Dodatkowo Benny Lewis promuje ideę nauki języka w 3 miesiące, a Gabriel Wyner w czasie od kilku do kilkunastu miesięcy.

Jednakże zanim do nich przejdę, potrzebujemy wyjaśnić kilka rzeczy.

Kiedy znamy język?

Mówiąc o nauczeniu się języka, musimy w pierwszej kolejności wyjaśnić, co przez to mamy na myśli. Czy chodzi nam o umiejętność posługiwania się nim w czasie wakacyjnej podróży, zdolność komunikacji w ogólnych sytuacjach, czy bardziej zaawansowany poziom?

Najlepiej w tym wypadku odwołać się do klasyfikacji zaawansowania w języku opracowanej przez Europejski System Opisu Kształcenia Językowego (w jęz. ang. Common European Framework of Reference for Languages).

Według przyjętej przez nich klasyfikacji rozróżnia się sześć poziomów biegłości w języku obcym:

A1 – początkujący,

A2 – niższy średnio zaawansowany,

B1 – średnio zaawansowany,

B2 – wyższy średnio zaawansowany,

C1 – zaawansowany,

C2 – profesjonalny.

Każdy z tych poziomów uwzględnia umiejętności w mówieniu, słuchaniu, czytaniu i pisaniu.

Dysponując takim podziałem, potrzebujemy ustalić, który z jego punktów jest naszym celem.

Biegłość w języku obcym, tak naprawdę, rozpoczyna się od poziomu B2. Osiągając ten poziom powinniśmy być w stanie porozumiewać się w języku obcym na tyle płynnie i spontanicznie, by móc prowadzić normalną rozmowę z obcokrajowcami, nie powodując przy tym napięcia u którejkolwiek ze stron.

Klasyfikacja ta jest o tyle wygodna, że według niej są również podzielone materiały językowe. Możemy kupić materiały do nauki języka dla poziomu A1, ale również takie, które są dla poziomu C1.  Wiele całościowych kursów jest podzielonych na części od A1 do C1.

Biorąc to pod uwagę będzie nam łatwo ustalić, na jakim poziomie jesteśmy, i co jeszcze nam pozostało do osiągnięcia.

Jak trudny jest wybrany przez nas język?

Nie wszystkie języki będą w równym stopniu trudne dla nas. Jedne z języków będą trudniejsze a inne łatwiejsze.

Najłatwiejszymi dla nas do nauczenia się, będą języki należące do tej samej rodziny językowej, jak nasz język rodzimy.

Język polski należy do rodziny języków słowiańskich, w której można wydzielić języki zachodnio-, wschodnio-, i południowosłowiańskie.

Oprócz języka polskiego do języków zachodniosłowiańskich należy czeski i słowacki. Język rosyjski, białoruski i ukraiński natomiast, należą do grupy języków wschodniosłowiańskich. W grupie języków południowosłowiańskich będą między innymi serbski, chorwacki i bułgarski.

Język hiszpański, portugalski, francuski, włoski oraz rumuński należą do rodziny języków romańskich.

Z kolei języki takie jak angielski, niemiecki, holenderski oraz języki skandynawskie, należą do rodziny języków germańskich.

Oczywiście istnieje o wiele więcej rodzin językowych na świecie. Ogólnie chodzi o to, że najłatwiej będzie nam uczyć się języków z tej samej rodziny językowej, lub takich, które zawierają dużo podobieństw do naszego języka.

Na przykład dla osoby anglojęzycznej będzie o wiele łatwiej nauczyć się języka niemieckiego lub francuskiego niż polskiego. Niemieckiego, dlatego że należy on do tej samej rodziny językowej, co angielski. Jeżeli chodzi o francuski, to chociaż wywodzi się on z innej rodziny, to przyjmuje się, że prawie 30% angielskich słów ma francuskie pochodzenie.

To samo dotyczy nas. Zadanie nauczenia się języka czeskiego lub rosyjskiego zajmie nam o wiele mniej czasu, niż nauczenie się języka angielskiego. Nauczenie się hebrajskiego, arabskiego lub chińskiego będzie jeszcze trudniejsze.

Na to, ile czasu potrzeba, aby nauczyć się języka obcego, ma wpływ również to, jakie języki już znamy. Na przykład, jeżeli opanowaliśmy już język włoski, nauczenie się hiszpańskiego czy francuskiego będzie o wiele łatwiejszy, niż gdyby byłby to nasz pierwszy język obcy.

Tyle tytułem wstępu. Przejdźmy teraz do Benniego Lewisa oraz Gabriela Wynera.

Język obcy w 3 miesiące

Jak już o tym wspomniałem wcześniej, idea nauki języka obcego w trzy miesiące pochodzi od Benniego Lewisa, irlandzkiego poligloty.

Benny Lewis urodził się oraz dorastał w Irlandii. Na dzień dzisiejszy zna on przynajmniej 12 języków obcych, z czego siedmioma posługuje się biegle. Jest on autorem książki „Fluent in 3 Months” (Biegły w języku w 3 miesiące) oraz bloga o tym samym tytule.

Mimo jego obecnych osiągnięć, nic w jego młodzieńczych latach nie wskazywało na to, że będzie poliglotą. Do 21 roku życia, czyli do zakończenia collegu, jedynym językiem, którym mógł się posługiwać był angielski. W swojej książce pisze on o zmarnowanych latach nauki niemieckiego oraz irlandzkiego (gaeilge) w szkole, oraz niepowodzeniach w nauce hiszpańskiego, po jego przeprowadzce do Hiszpanii.

Oczywiście jego historia ma dobre zakończenie, i mimo jego wczesnych niepowodzeń w nauce języków, znalazł on sposób na ich naukę.

Twierdzi on, że w jego przypadku wszystko się zmieniło, gdy zmienił on swoje podejście do nauki języków. Zaczął on osiągać rezultaty w swojej nauce, gdy zapragnął uczyć się języków nie dla jakichś pobocznych korzyści, ale po to, aby móc autentycznie komunikować się z drugimi ludźmi, czytać książki w tych językach, oglądać telewizję, itd.

Ale dlaczego 3 miesiące i czy jest możliwe nauczenie się języka w tak krótkim czasie?

Według Benniego Lewisa przy nauce języka obcego, bardzo istotną rzeczą jest określenie specyficznego celu, który chcemy osiągnąć, oraz czasu, w jakim chcemy to uczynić.

Przy wyborze celu możemy posłużyć się omawianą powyżej klasyfikacją biegłości w języku obcym. Gdy wybierzemy już jeden z jej poziomów, jako nasz punkt docelowy, potrzebujemy ustalić czas, w którym chcemy to osiągnąć.

W przypadku Benniego Lewisa, jego osobistym celem jest biegłość w języku (poziom B2) w trzy miesiące. I to właśnie on czynił, podejmując się nauki jakiegoś nowego języka.

Jakkolwiek, w swojej książce pisze on, że jeżeli uczymy się naszego pierwszego języka obcego, osiągnięcie biegłości w 3 miesiące może nie być realistycznym celem. [1] Jeżeli jest to nasz pierwszy język obcy bardziej osiągalnym celem będzie poziom konwersacyjny B1 lub niższy średnio zaawansowany A2.

Jednakże, jeżeli chcielibyśmy pozostać przy 3 miesiącach, i osiągnąć poziom biegłości w tym krótkim czasie, musimy zrozumieć, co to oznacza.

Po pierwsze, tak intensywny projekt będzie wymagał całkowitego skupienia na nim. Oznacza to, przeznaczenie na naukę po kilka godzin dziennie przez siedem dni w tygodniu.

Benny Lewis pisze, że aby oczekiwać jakichkolwiek pozytywnych rezultatów w nauce języka w krótkim czasie, nauka przez 2 godzinny dziennie to absolutne minimum.

Zadanie to musi stać się naszym głównym priorytetem na ten czas. Czymś, czym będziemy żyć w tym czasie. Co więcej, musi ono obejmować o wiele więcej niż uczenie się na pamięć słów i fraz. Potrzebujemy również komunikować się w tym języku z jego natywnymi użytkownikami.

W przypadku Bennego Lewisa często wyglądało to tak, że rozpoczynając naukę jakiegoś nowego języka, wyjeżdżał on na 3 miesiące do kraju, w którym ten język był używany. I przez te trzy miesiące pobytu tam, intensywnie uczył się on języka.

Jednakże również i w jego przypadku, formuła nauki w trzy miesiące nie zawsze sprawdzała się. Na przykład, pisze on o tym, że ucząc się języka mandaryńskiego w Chinach, po trzech miesiącach pobytu tam, był w stanie on osiągnąć tylko poziom konwersacyjny B1. [2]

Jakie wnioski możemy wyciągnąć z podejścia Benniego Lewisa?

Jeżeli mamy 3 miesiące, które możemy w pełni przeznaczyć na naukę jakiegoś języka obcego, możemy przy tym wyjechać do kraju jego pochodzenia, gdzie będziemy mieli możliwość regularnego praktykowania jego użycia, poziom B1 / B2 przy niektórych językach, może i jest osiągalny.

Jednakże większość z nas nie jest w stanie czegoś takiego zrobić. Ponieważ chodzimy do szkoły, na studia, lub do pracy, i mamy wiele innych obowiązków na głowie.

Biegłość w języku według Gabriela Wynera

Gabriel Wyner pochodzi ze Stanów Zjednoczonych i jest on śpiewakiem operowym. Ponieważ jego praca wiązała się ze śpiewaniem arii w językach obcych, stało się dla niego nieodzownym nauczenie się przynajmmniej podstaw niektórych języków. Potrzeba ta przerodziła się z czasem w jego pasję do nauki języków obcych.

Podobnie jak Benny Lewis, również Gabriel zaczyna od tego, że podejmując się nauki języka obcego powinniśmy ustalić, jaki poziom biegłości jest naszym celem.

Drugą rzeczą, którą powinniśmy wziąć pod uwagę jest to, jak trudny jest dany język. Mówiliśmy o tym wcześniej, że nauka niektórych języków będzie wymagała o wiele więcej czasu, niż innych.

Czas, który wydaje się być wystarczający w przypadku jakiegoś języka, może okazać się całkowicie nierealistyczny w odniesieniu do innego języka z wyższej kategorii.

Gabriel Wyner pisze w swojej książce, że nauczenie się rosyjskiego zajęło mu prawie dwa razy więcej czasu, niż nauczenie się francuskiego. Dodaje on tam również, że spodziewa się tego, że nauka japońskiego zajmie mu dwa razy więcej czasu, niż potrzebował na naukę języka rosyjskiego. [3]

Wyjaśnia on, że poziom średnio zaawansowany w języku francuskim osiągnął w 3 miesiące, ucząc się przez godzinę dziennie i całe weekendy.

Podobny poziom osiągnął on w języku rosyjskim ucząc się przez 6 miesięcy, przeznaczając na to 30-45 min. dziennie, plus całe weekendy.

Jednakże to jeszcze nie wszystko. W obu przypadkach po wymienionych okresach nauki Gabriel pojechał na 7-8 tygodniowy „immersion program”. Immersion to inaczej zanurzenie się w języku.

W przypadku Gabriela był to wyjazd do jakiejś szkoły językowej, gdzie mieszkał przez 2 miesiące, ucząc się i komunikując tylko w języku obcym.

Bez takiego ‘zanurzenia się w języku’ czas potrzebny na naukę wydłuża się dwukrotnie.

Jakie wnioski możemy wyciągnąć z podejścia Gabriela Wynera?

Widzimy, że tutaj również, kluczową rzeczą jest pobyt w miejscu, gdzie możemy praktykować, praktycznie non stop, komunikowanie się w języku obcym.

Oczywiście sam pobyt za granicą nam tego nie zagwarantuje. Dlatego też Gabriel Wyner za każdym razem wyjeżdżał do specjalnej szkoły językowej, gdzie przez 2 miesiące mógł skupić się na praktykowaniu tego, czego uczył się we wcześniejszych miesiącach.

Jak to było w przypadku Benniego Lewisa, również to podejście, jest trochę ekstremalne, i dla większości z nas niemożliwe.

Zanim przejdę do podsumowania tego artykuły, chcę powiedzieć o jednym interesującym badaniu.

Zestawienie opracowane przez Amerykanów

Przy odpowiedzi na pytanie o to, ile czasu potrzeba, aby nauczyć się języka obcego, może być dla nas pomocne pewne zestawienie dokonane przez Amerykanów.

Amerykański Foreign Service Institute, oszacował – na potrzeby własnych dyplomatów, zamierzających pracować w placówkach zagranicznych – czas potrzebny do nauki języków.

Według ich szacunków, w przypadku osoby anglojęzycznej, liczba godzin wymagana dla opanowania języka obcego to:

600 godzin lekcyjnych

– Duński

– Niderlandzki

– Francuski

– Włoski

– Norweski

– Portugalski

– Hiszpański

– Szwedzki

i inne.

750 godzin lekcyjnych

– Niemiecki

1100 godzin lekcyjnych

– Czeski

– Fiński

– Grecki

– Hebrajski

– Polski

– Rosyjski

i inne.

2200 godzin lekcyjnych

– Arabski

– Chiński

– Japoński

Według tego zestawienia, nauka języka francuskiego zajmie Amerykaninowi w przybliżeniu 1.5 roku, pod warunkiem, że poświęci on na to 1 godzinę dziennie, przez 7 dni w tygodniu.

Jeżeli chodzi o niemiecki, Amerykanin potrzebuje, co najmniej, 2 lata przy naucę 1 godzinę w dzień.

Natomiast, nauczenie się języka polskiego, zajmie Amerykanowi 3 lata lub więcej.

Wnioski końcowe

Więc ile czasu potrzeba, aby nauczyć się języka obcego?

Jak to próbowałem pokazać w tym artykule, podejście Bennego Lewisa i Gabriela Wynera dla większości z nas jest niepraktyczne. Najczęściej albo nie mamy czasu, albo środków finansowych, albo obydwu tych rzeczy, aby powtórzyć to, co oni robią.

Z drugiej strony to zestawienie opracowane przez Amerykanów wydaje się być najbardziej realistyczne.

Przyjmijmy to, że mówiąc o nauce języka obcego, chodzi nam o poziom, gdzie będziemy mogli w miarę swobodnie, chociaż nie perfekcyjnie, komunikować się z innymi użytkownikami tego języka. Przy tym będziemy wstanie czytać w miarę nieskomplikowane książki (chociaż niekoniecznie rozumieć każde pojedyncze słowo), słuchać ze zrozumieniem radia czy oglądać wybrane programy telewizyjne.

Aby osiągnąć ten poziom dla języków spokrewnionych z naszym, na przykład języka rosyjskiego, będziemy potrzebować mniej więcej rok czasu, przy założeniu, że będziemy się uczyć nie mniej niż godzinę dziennie.

W przypadku języków romańskich, takich jak język włoski, będziemy potrzebować minimum 1,5 roku. Chociaż na Francuski będziemy potrzebować znacznie więcej czasu.

Raczej nie będziemy wstanie opanować języka angielskiego w czasie krótszym niż 2 lata, przy założeniu nauki godzinę w dzień.

Przy nauce godzinę dziennie języki azjatyckie mogą nam zająć nawet 4 lata.

 *            *             *

Jak widzimy odpowiedź na pytanie o to, ile czasu potrzeba, aby nauczyć się języka obcego, nie jest prosta. Jakkolwiek informacje, które zawarłem we wniosku końcowym wydają się być najbardziej realistyczne.

Jednakże jest jeszcze jedno pytanie, które potrzebujemy sobie zadać, a mianowicie, czy rzeczywiście będziemy w stanie uczyć się języka obcego każdego dnia? Zachęcam tutaj do zapoznania się z moim artykułem „Ile czasu dziennie poświęcić na naukę języka?”

Przypisy:

[1] Lewis, Benny. Fluent in 3 Months (Kindle Locations 689-690). HarperCollins Publishers. Kindle Edition.

[2] Lewis, Benny. Fluent in 3 Months (Kindle Locations 725-730). HarperCollins Publishers. Kindle Edition.

[3] Wyner, Gabriel. Fluent Forever: How to Learn Any Language Fast and Never Forget It (p. 9). Potter/TenSpeed/Harmony. Kindle Edition.

Literatura w języku angielskim

Benny Lewis, Fluent in 3 Months

Gabriel Wyner, Fluent Forever: How to Learn Any Language Fast and Never Forget It

Dziękuję za poświęcony czas,

Artur Pluta