admin, 13 września, 2017, brak komentarzy

Mapy myśli w nauce języka obcego

Mapy myśli jest to unikalny sposób notowania informacji. Tworząc mapy myśli używamy nie tylko słów, ale również diagramów, symboli, obrazów i kolorów, poprzez co obie półkule naszego mózgu, lewa i prawa, biorą w tym udział.

Lewa półkula naszego mózgu jest tą, która jest odpowiedzialna za logiczne myślenie, czyli słowa, liczby, analizę, hierarchizowanie informacji. Prawa półkula natomiast odpowiada za myślenie abstrakcyjne, czyli rozpoznawanie kolorów, dźwięku, rytmu, przestrzeni. To w prawej półkuli powstają wyobrażenia, marzenia, oraz uczucia.

Ucząc się materiału wykonując tradycyjne notatki wykorzystywaliśmy tylko jedną półkulę naszego mózgu, to znaczy lewą. Jednakże dowiedzione jest, że największą efektywność osiąga się wtedy, kiedy obie półkule współpracują ze sobą.

Zaangażowanie całego naszego mózgu w proces uczenia wpływa na zwiększenie naszej kreatywności, i również ułatwia zapamiętywanie oraz przypominanie sobie informacji w momencie, gdy ich potrzebujemy.

Czym są mapy myśli?

Mapę myśli możemy porównać do mapy miasta. Środek naszej mapy, który będzie reprezentował jakąś główną ideę, jest jak centrum miasta. Główne drogi wychodzące z centrum, reprezentują główne myśli w naszym procesie myślowym; drogi dojazdowe do głównych dróg reprezentują nasze drugorzędne myśli; z kolei jeszcze mniejsze drogi, łączące się z drogami dojazdowymi, reprezentują nasze trzeciorzędne myśli; itd.

Podobnie jak mapa miasta, tak i mapa myśli przedstawia ogólny, lecz zarazem całościowy zarys danego zagadnienia, i przez to pozwala spojrzeć na niego w całościowej perspektywie.

Dzięki mapie myśli rozległe i złożone zagadnienie może zostać przedstawione na jednej kartce papieru.

Poprzez planowanie alternatywnych ‘dróg’, mamy lepsze rozeznanie odnośnie dostępnych ewentualności.

Skuteczność map myśli

Wszelkie technik pamięciowe bazują na zrozumieniu, że nasze mózgi inaczej zapamiętują różnego rodzaju informacje. Na przykład znaczenie łatwiej zapamiętujemy obrazy, niż słowa czy cyfry. Dlatego też, celem technik pamięciowych jest przekształcanie informacji, które są trudne dla nas do zapamiętania, w takie, które zapamiętamy bez problemu.

Mapy myśli poprzez wykorzystanie poskręcanych rozgałęzień, kolorów, obrazów, symboli są bardziej stymulujące dla naszego umysłu niż zwykłe notatki w zeszycie. Po przedstawieniu informacji w formie mapy myśli jest nam znaczenie łatwiej je zapamiętać.

Mapy myśli, jak to już zostało powiedziane, to „całomózgowe myślenie” w przeciwieństwie do myślenia linearnego.

Co więcej, według Tonego Buzana, odkrywcy tej metody, mapy myśli są odwzorowaniem wewnętrznych map naszego mózgu. Ich kształt jest niejako uzewnętrznieniem struktur naszych myśli, które tworzą się w naszych głowach. [1]

Niezależnie od tego, czy zgodzimy się z Tonym Buzanem, czy nie, to z pewnością konstruowanie map myśli jest świetnym narzędziem porządkowania informacji.

Umiejętność porządkowania informacji w pewną całość ma ogromne znaczenia dla zrozumienia czegoś i zapamiętania tego. Często nie jesteśmy w stanie czegoś w pełni zrozumieć dopóki nie zobaczymy tego jak poszczególne elementy wiążą się ze sobą i na siebie oddziałują.

Dzięki skonstruowaniu mapy myśli otrzymujemy całościowy obraz danego zagadnienia oraz zarys połączeń pomiędzy jego poszczególnymi elementami. W ten sposób łatwiej nam zrozumieć daną rzecz, oraz łatwiej to zapamiętać.

Tworzenie map myśli

Widzimy tutaj przykład bardzo prostej mapy pochodzący ze strony British Council.

Aby skonstruować mapę myśli wszystko, czego potrzebujemy to dużej kartki papieru i kolorowych flamastrów, długopisów lub kredek.

W centrum naszej kartki rysujemy obrazek lub wpisujemy tytuł, który ma reprezentować nasze główne zagadnienie.

Następnie rysujemy główne gałęzie rozchodzące się od naszego tytułu / obrazka. Te gałęzie będą reprezentować nasze główne myśli związane z danym zagadnieniem. Najlepiej jest, gdy jesteśmy w stanie je wyrazić za pomocą słów kluczowych lub krótkich fraz.

Następnym krokiem jest dodanie kolejnych gałęzi rozchodzących się od naszych gałęzi głównych.

W dalszej kolejności możemy dodać kolejne gałęzie rozchodzące się od naszych mniejszych gałęzi.

Wykonując tego typu mapę myśli otrzymujemy ogólny zarys jakiegoś zagadnienia. Mapa ta jest klarowna, ale zarazem kolorowa i interesująca dla mózgu. Ze względu na to informacje zapisane na niej będą łatwiejsze dla przyswojenia i przypomnienia ich sobie.

Mapy myśli w nauce języka obcego

Mapy myśli możemy wykorzystać zarówno w nauce słownictwa języka obcego, jak i gramatyki.

Ucząc się słówek języka obcego zazwyczaj zapisujemy je sobie w jakimś notatniku lub alternatywnie korzystamy z jakiejś aplikacji elektronicznej.

Uczenie się nowych słówek z listy w naszym notatniku jest bardzo nudne dla naszego mózgu, co wpływa niekorzystnie na zdolność skupienia uwagi, a tym samym skuteczność zapamiętywania materiału.

Tworząc tą samą listę w formie mapy myśli – dodając kolory, krzywe linie, obrazki – uczynimy ją bardziej interesująca i przyjazną dla naszego mózgu.

Zamieszczam tutaj przykład takiej mapy, która uczy emocji w języku angielskim.

Po drugie mapy myśli umożliwiają uporządkowanie słówek czy zagadnień gramatycznych w bloki tematyczne. Takie uporządkowanie pomoże nam zrozumieć oraz zapamiętać zależności pomiędzy częściami składowymi danego zagadnienia. Przykład takiej mapy wyjaśniającej czasy w języku angielskim jest dostępny pod tym linkiem.
Celem tego artykułu było wyjaśnienie ogólnej idei, czym są mapy myśli. Mam nadzieję, że udało mi się to zrobić. Bardziej szczegółowe wyjaśnienia są dostępne w tych dwóch artykułach: „Jak wykonać mapę myśli” oraz „Jak szybko nauczyć się języka obcego z mapami myśli”.

Przypisy:

[1] Tony Buzan, The Ultimate Book of Mind Maps, Kindle Edition, 2012, s. 64.

Literatura w języku polskim:

Tony Buzan, Mapy twoich myśli, Wydawnictwo JK, 2014
Tony Buzan, Pamięć na zawołanie, Wydawnictwo Aha!, 2014

Artur Pluta